GGD en de Zeeuwse Zorg Coalitie

Joke Gaemers is sinds 1 januari 2020 directeur publieke gezondheid van de GGD Zeeland. We stelden haar drie vragen.

Waarom is GGD Zeeland bij de Zeeuwse Zorg Coalitie (ZZC) gekomen?
Toegankelijke zorg is in de toekomst niet vanzelfsprekend. Tenminste, als we niets doen. Gezondheid is niet iets van één partij, maar van velen. Alleen samen optrekken en innovatieve oplossingen realiseren biedt perspectieven tot verandering. Dit vraagt om inspanningen van Zeeuwse inwoners èn de partijen die in de zorgketen werkzaam zijn. GGD Zeeland wil en kan daarin heel graag bijdragen, dus de vraag of wij wilden aansluiten bij de Zeeuwse Zorg Coalitie was snel beantwoord: graag!

Samen werken aan een gezond en veilig Zeeland waarin iedereen een leven lang meedoet, daar gaan wij als GGD Zeeland voor. En daar past een brede coalitie om de gezondheidsvraagstukken effectief op te pakken naadloos in. Hoe zien wij dan onze bijdrage? Wij zijn er van overtuigd dat behoud van toegankelijke zorg voor een groot deel aan de voorkant van de keten zit. En dit is precies waar de GGD actief is; de publieke gezondheidszorg en veiligheid richt zich op preventie en dus het voorkomen van ziekte. En als je ziek bent en zorg nodig hebt is het belangrijk om regie te houden en mee te blijven doen in de samenleving om op die manier andere zorgbehoeften te voorkomen.

Waarom is de ZZC belangrijk?
De ambitie van GGD Zeeland is om van Zeeland een regio te maken waar mensen lang leven, zich vitaal voelen en waar iedereen meedoet. Dit doen we namens en met de Zeeuwse gemeenten en partnerorganisaties. We zien daarbij dat we te maken hebben met steeds meer en steeds grotere uitdagingen: de blijvend toenemende vraag naar zorg, de veranderingen van de bevolkingssamenstelling (vergrijzing en ontgroening), de financiële opgaven, het afnemend mantelzorgpotentieel, een complexe arbeidsmarkt, de geografische situatie en schaalgrootte, etc. Een verschuiving van ‘zorg’ naar ‘preventie’ is iets wat vaak genoemd wordt als oplossing voor de (financiële) uitdagingen in de zorg. In de praktijk gaat de discussie daarna echter vaak over hoe de zorg efficiënter kan worden georganiseerd. Dat is zeker ook belangrijk, bezien vanuit de zorginstellingen en de zorgkosten, maar GGD Zeeland staat aan de andere kant van dit spectrum. De verschuiving naar preventie is echter alleen effectief als dit loont. Kosten en baten liggen nu vaak bij verschillende partijen.

Dit moet anders. En dat vraagt van ons allemaal (zorginstellingen, gemeenten, verzekeraar en uiteraard ook wij als GGD Zeeland) om over onze grenzen heen te kijken, afstemming te zoeken en samen te werken. Daarom is de Zeeuwse Zorg Coalitie zo belangrijk; dit is de plek waar deze verbondenheid gevonden wordt en waar de krachten gebundeld worden met als doel; samen resultaten behalen. Alles voor een gezond Zeeland!

Waar ben jij concreet bij betrokken?
We zijn met de Zeeuwse Zorg Coalitie uit de startblokken en werken op diverse thema’s aan de doelen die we gesteld hebben. Bij GGD Zeeland ligt de focus vooral op preventie. Data, informatie en kennis spelen een belangrijke rol om kansrijke keuzes te maken in de onderwerpen die we oppakken. Dat doen we bijvoorbeeld door onze gezondheidsmonitors in te zetten om doelgroepen en interventies te bepalen. Daarnaast spelen we een rol in het ontwikkelen van een Zeeuwse aanpak om het medische, sociale en fysieke domein met elkaar te verbinden. Door uit te gaan van een brede kijk op gezondheid, en niet alleen de afwezigheid van ziekte, ontstaat een perspectief om anders naar gezondheid te kijken en deze te beïnvloeden. In plaats van de focus op de ziekte juist uit te gaan van wat iemand nog wel kan.

En in plaats van een verwijzing naar een medisch specialist te onderzoeken of de bron van de klachten op een ander terrein ligt. Denk bijvoorbeeld aan de stress die geldzorgen of werkloosheid op kan leveren of eenzaamheid, dat vraagt aandacht op een heel ander terrein dan alleen medisch. Of denk aan de overgang van medische zorg naar thuiszorg; met de juiste ondersteuning en begeleiding kan dit mogelijk beter of sneller gerealiseerd worden en kan een ziekenhuisopname worden voorkomen. De ontwikkeling van een focus op uitsluitend (medische) zorg naar een gecombineerde medisch, sociale en fysieke omgevingsblik vraagt om een andere aanpak. Daarvoor sluiten we aan bij de visie van Positieve Gezondheid. Hierin is essentieel dat niet wij bepalen waaraan wordt gewerkt, maar dat de burgers en professionals zelf actief zijn in de uitvoering. Dit van de grond krijgen vraagt om lef en pionieren van ons allemaal. Mijn bijdrage zit nu vooral in het opzetten van deze aanpak. De kern van de Zeeuwse Zorg Coalitie is niet wat ík doe, alleen samen gaan we het verschil maken.