Woensdag 16 november vond de kick-off Zeeuwse Zorg Coalitie Next Level plaats. Tijdens deze deelnemersbijeenkomst werd duidelijk dat we op de goede weg zijn maar dat er nog meer moet gebeuren om de zorgkloof te dichten.
Peter Bennemeer, onafhankelijk voorzitter van de Zeeuwse Zorg Coalitie: “Als we blijven doen wat we deden, gaat het ons niet lukken om de zorgkloof te dichten en zal er een zorginfarct ontstaan. Organisaties die niet wendbaar zijn, overleven niet. Organisaties die perspectief creëren, zullen de winnaars van de toekomst zijn.” Daarom gaan wij de zorg anders organiseren en gaan wij anders werken. De Zeeuwse Zorg Coalitie Next Level vertegenwoordigt het niveau waarop we in Zeeland de veranderingen in beweging brengen.
Passende zorg wordt de norm
Als je zorg nodig hebt moet die snel toegankelijk zijn en van goede kwaliteit. Daarom focussen we ons op passende zorg en ondersteuning en preventie/gezondheidsbevordering. Volgens Sjaak Wijma, voorzitter Raad van Bestuur Zorginstituut Nederland, wordt passende zorg de norm. Passende zorg is niet meer de zorg van gister dus aanpassing is nodig. Alleen is nog de vraag: hoe gaan we dat doen?
Zorginstituut Nederland wil de beweging naar passende zorg transparant maken, passende zorg partijen etaleren en kwaliteitsafspraken maken. Ook zal er gesprek met de samenleving worden aangegaan over de verwachtingen van de zorg. “Er is soms spanning tussen wat het individu wil en wat maatschappelijk nodig is. Maar we moeten de zorgvraag en het zorgaanbod op elkaar afstemmen want we kunnen niet nog meer vragen van onze zorgverleners. Om passende zorg te leveren moeten we over muurtjes van organisaties heen kijken, daarom is de Zeeuwse Zorg Coalitie zo mooi. En nu: niet meer wegkijken, maar doen!” aldus Sjaak.
Regioaanpak
Ab Klink, senior executive advisor, PwC/Strategy&, vult hierop aan: “Passende zorg is zorgverbetering én aanpak van personeelstekort. Regio’s moeten hier zelf mee aan de slag. En wanneer regiobeelden en -plannen niet voldoende scherp zijn om de transformatieopgave te realiseren, zal de hoofdverzekeraar in 2024 het voortouw nemen en oplossingen opleggen waarmee in andere regio’s resultaten zijn bereikt.” Goede ideeën zijn dus belangrijk, net als het organiseren daarvan. Ab: ”De Zeeuwse Zorg Coalitie is een eenheid die goede ideeën kan organiseren.
Daarin is de Zeeuwse Zorg Coalitie in Nederland uniek op dit moment.” Het verkrijgen van transformatiemiddelen gebeurt op basis van het principe: wie het eerst komt, het eerst maalt. Wij lopen volgens Ab voor op een agenda die landelijk speelt dus laten we zorgen dat wij snel met onze plannen naar Den Haag en de zorgverzekeraar kunnen.
Waar staan we nu?
PwC/Strategy& onderzocht voor alle bestaande projecten van de Zeeuwse Zorg Coalitie binnen integrale ouderenzorg, acute zorg en personeelscapaciteit wat zij bijdragen aan het oplossen van het personeelstekort. Met deze projecten is een belangrijke eerste stap gezet maar het is niet genoeg. Er zijn aanvullende bronnen nodig om het tekort op te lossen. Dan kun je denken aan:
- Passende zorg (in ziekenhuizen, thuiszorg en GGZ). Met kwaliteitsinitiatieven kunnen de zorgvolumes met 10% omlaag. Passende zorg is ook het centrale thema in het Integraal Zorg Akkoord.
- Sociale benadering dementie. Door handelingen vanuit het medische domein naar het sociaal domein te verschuiven. Bijv. het begeleiden van mensen met dementie vanuit het sociaal domein. Mensen kunnen zo tot 12 maanden langer thuis blijven wonen.
- Vernieuwing jeugdzorg. Een zeer urgent probleem dus dit zal waarschijnlijk snel uitgevoerd worden.
- Automatiseringspotentieel bij ziekenhuizen en huisartsen.
- Herinrichting chronische zorg.
- Herinrichting acute zorg.
Iedereen die in de zorg werkt, gaat ook in de toekomst nog nodig zijn, alleen misschien net op een andere plek of op een andere manier. Met passende patiënten voor iedere zorgprofessional zodat zij een optimale toegevoegde waarde hebben.
De juiste prikkel vinden
Ook Marian Kaljouw, bestuursvoorzitter Nederlandse Zorgautoriteit, ziet een oplossing in passende zorg. Marian: “Passende zorg is gepast gebruik én passende organisatie van de zorg. Dit ademt verandering, een transitie. De betaalbaarheid van zorg, daar maak ik me niet zo druk om. Ik maak me veel meer zorgen over de toegankelijkheid. Als we het niet anders organiseren, dan loopt het vast. Maar…het is nog niet te laat. Laten we kijken wat we willen bereiken en hoe we dat kunnen organiseren. We doen in Nederland te weinig aan gezonde leefstijl en de bekostiging daarvan.
Idem dito met samenwerking en financiering over de domeinen heen. We kunnen veel zorg voorkomen door integratie met het sociaal domein. Wat doen mensen als ze met sociale problemen als schulden kampen? Ze gaan naar de huisarts. Het sociaal domein kan die mensen ook opvangen. Dat voorkomt verwijzingen naar het ziekenhuis, ontlast de huisarts en verbetert de kwaliteit van leven van mensen. Als je gaat beginnen aan transitie van zorg in ziekenhuis of bij de huisarts naar het sociaal domein, dan moeten daar ook mensen en middelen in het sociaal domein tegenover staan.”
Marian: “Nu is het zo dat als je productie draait, je daar middelen voor krijgt. We moeten van die productieprikkel af. Zorginstituut Nederland en de NZa gaan samen een nieuw bekostigingsstelsel ontwikkelen, om zorgorganisaties de juiste prikkels te bieden om (anders) door te gaan. En bij die ontwikkeling hebben wij hulp bij nodig. Dit vraagt lef en leiderschap van organisaties. Het eerste schaap moet over de dam, en dat moet vandaag en niet morgen. Als wij op deze manier doorgaan, komen veel instellingen in financiële problemen, mede door een veel te hoog ziekteverzuim. De noodzaak is hoog, we moeten hier snel aan beginnen.”
Hulp nodig
De komende periode gaat de Zeeuwse Zorg Coalitie zich richten op het uitvoeren van bestaande projecten en het concretiseren van nieuwe projecten. Maar om de zorgkloof te dichten is er hulp nodig, van inwoners, professionals, de overheid en zorgorganisaties.
Peter Bennemeer sloot de bijeenkomst af met de woorden: “De bewondering en nieuwsgierigheid voor wat wij in Zeeland doen is een goede prikkel om door te gaan. Laten wij een van de eerste schapen zijn zodat we vol gas de ambitie die we hebben, kunnen uitvoeren.”
